تکنیک دیمتل در شرایط فازی

تکنیک دیمتل یکی از روش هایی است که بر مبنای تاثیر گذاری و تاثیر پذیری استوار است. تکنیک دیمتل در شرایط فازی زمانی مورد استفاده قرار می گیرد که سوالات پرسشنامه بر اساس متغیرهای زبانی تعریف شده باشد. در ادامه گام های این روش تشریح می شود.

مرحله اول: تشکیل گروه خبرگان به منظور جمع آوری دانش گروهی آنها برای حل مسئله.

مرحله دوم: تعیین معیارهای مورد ارزیابی و همچنین طراحی مقیاس­های زبانی.

معیارهای مورد نظر را از خبرگان سوال میکنیم. این معیار ها از نظر برتری نسبت به هم سوال می شود. این برتری با متغیرهای زبانی معادل جدول زیر سوال می شود. سپس این متغیرهای زبانی به اعداد فازی تبدیل می شود.

مرحله سوم: ایجاد ماتریس فازی ارتباط مستقیم اولیه با جمع آوری نظرات خبرگان.

برای اندازه گیری روابط بین معیارها باید آن­ها را در یک ماتریس مربعی قرار داده و از خبرگان بخواهیم آنها را به صورت زوجی و بر اساس میزان تاثیرشان بر یکدیگر با هم مقایسه کنند. در این نظرسنجی، خبرگان نظرات خود را بر اساس جدول 1 بیان خواهند کرد. با فرض اینکه به تعداد n معیار و p خبره داشته باشیم؛ p ماتریس فازی داریم، که هر یک متناظر با نظرات یک خبره همراه با اعداد فازی مثلثی به عنوان عناصر آن خواهند بود.

مرحله چهارم: نرمال سازی ماتریس فازی ارتباط مستقیم.

بدین منظور، از تبدیل مقیاس خطی به عنوان فرمول نرمال سازی برای تبدیل مقیاس­های معیارها به معیارهای قابل مقایسه استفاده می­شود

مرحله پنجم: محاسبه ماتریس فازی ارتباط کل.

مرحله ششم: ایجاد و تجزیه و تحلیل نمودار علی.

بدین منظور، ابتدا جمع عناصر هر سطر (Di) و جمع عناصر هر ستون (Ri) از ماتریس فازی را محاسبه می­کنیم. سپس به راحتی مقادیر D+R  و D-R را به دست می­آوریم. برای ترسیم نمودار علی باید مانند روش دیمتل قطعی، این دو مقدار را غیر فازی کنیم. در اینجا برای غیرفازی سازی این دو مقدار از روش CFCS استفاده می­کنیم.

بعد از غیر فعال­سازی اعداد، یک دستگاه مختصات دکارتی ترسیم می­شود. در این دستگاه، محور طولی مقادیر  D+R را نشان داده و dD-R محور عرضی می باشد.

در پایان تحلیل نتایج به صورت زیر انجام می شود.

• بردار افقی در دستگاه مختصات، میزان تاثیر و تاثر عامل مورد نظر در سیستم است. به عبارت دیگر، هر چه این مقدار برای یک عامل بیشتر باشد، آن عامل تعامل بیشتری با سایر عوامل سیستم دارد.
  بردار عمودی دستگاه مختصات، قدرت تاثیرگذاری هر عامل را نشان می­دهد. به طور کلی اگر این مقدار برای یک عامل مثبت باشد، یک متغیر علی محسوب شده و اگر منفی باشد، یک متغیر معلول محسوب می­شود.