مقدمه ای بر تصویر برداری پزشکی

تصویر برداری پزشکی از بدن انسان نیازمند فرم‌های خاصی از انرژی است. تکنیک‌های استفاده شده در تصویر برداری پزشکی در رادیولوژی، انرژی استفاده شده برای تولید تصویر باید قابلیت نفوذ در بافت‌ها را داشته باشد.

نور مرئی که دارای محدودیت‌هایی بر نفوذ در عمق بافت‌ها می‌باشد، عموماً برای استفاده به منظور تصویر برداری پزشکی در خارج از دپارتمان رادیولوژی استفاده می‌شود. تصاویر نور مرئی در درماتولوژی (امراض پوستی-عکس برداری از پوست)، گاسترون‌تیرولوژی (عکس برداری معده و روده)، بخش زنان (آندوسکوپی) و پاتولوژی(میکروسکوپ نوری) کاربرد دارند. البته در تمام زمینه های دارویی و داروسازی از طریق مشاهده‌ی مستقیم نیز نور مرئی به کار گرفته می‌شود. در رادیولوژی تشخیصی طیف‌های الکترومغناطیسی خارج از محدوده نور مرئی برای تصویر برداری اشعه ایکس شامل: ماموگرافی، توموگرافی کامپیوتری CT، تصویر برداری رزونانس مغناطیسی MRI و پزشکی هسته ای استفاده می‌شود. انرژی مکانیکی در فرم موج‌های صوتی با فرکانس بالا در تصویر برداری اولتراسوند استفاده می‌شوند.

به جز پزشکی هسته ای، تمام تصویر برداری‌های پزشکی نیازمند انرژی هستند که قادر به نفوذ در بافت‌های بدن و همچنین انجام فعل و انفعالاتی با آن بافت‌ها می‌باشد. اگر انرژی فقط به میزان عبور از بدن و بدون هیچ گونه فعل و انفعالاتی باشد (جذب، میرایی، پراکندگی و …) بدین ترتیب انرژی دریافت شده و شناسایی شده حاوی هیچ اطلاعاتی از آناتومی درونی بدن نخواهد بود و در نتیجه قادر به تولید تصویری توسط آن اطلاعات نخواهد بود. در عکس برداری پزشکی هسته ای، ماده‌ی رادیواکتیوی به بیمار تزریق یا خورانده می‌شود و این فعل و انفعالات متابولیکی و فیزیولوژیکی این ماده هستند که موجب پیدایش اطلاعات بر روی عکس‌ها می‌شوند.

در حالی که عکس‌های پزشکی می‌توانند ظاهری زیبا و قابل قبول‌تر داشته باشند، کاربرد پذیری تشخیصی آن‌ها به هر دو، یعنی کیفیت فناوری عکس و وضعیت بدست آوردن آن (حالت عکس‌برداری) بستگی دارد. به همین دلیل، ارزیابی کیفیت تصویر در عکس برداری پزشکی مستلزم ارزیابی و بررسی هنرمندانه بسیار ظریف و مقدار زیادی سنجش‌های فنی و تکنیکی می‌باشد. در بیشتر موارد، کیفیت تصویر بدست آمده از دستگاه عکس برداری پزشکی نیازمند تعادل و مصالحه می‌باشد. …